Etibar Cəbrayıloğlu: "…FİFA-nın qara xəbəri…"

Etibar Cəbrayıloğlu: “Xəzər”ə qurban sərçələr, “Xəzər” nə vaxt dirçələr. (FİFA-nın qara xəbəri, Lənkəranın qara günlü “Xəzər”i)
Neçə ildi mətbuatda külüng döyürəm, amma deyəsən ilk dəfədi ki, yazıma belə uzun başlıq seçirəm.
Nəyə desəniz and içərəm, işin belə alınmasının günahı məndə deyil. Vəziyyət belə tələb edir. “Xəzər Lənkəran”ın üzləşdiyi durumu qısa sözlə necə izah edəsən? Oturub dastan bağlayan olsa, dünya folklorunun həcmcə ən böyük əsəri olan “Manas” onun yanında çox balaca görünər. Bəlkə elə mən buna cəhd eləyim, görün alınırmı?
“Kitabi-Dədə Qorqud”da deyildiyi kimi, yağılar pis danışdılar, “Xəzər Lənkəran”ın işləri yaxşı getdiyi bir zamanda FİFA-dan qara xəbər gəldi. Bu klubu yaratmaq üçün malını-pulunu əsirgəməyən rəhbərlik növbəti dəfə çətin sual qarşısında qaldı. Lakin “Bu məmləkətdə futbolla bağlı iş görmək bir ayıb, işi yarımçıq qoymaq iki ayıb”-deyib vəziyyətdən çıxış yolu axtarmağa başladılar. Aradabir də əsəblərini sakitləşdirmək üçün şifahi xalq ədəbiyyatından nazlama dedilər:
“Xəzər”ə qurban sərçələr,
“Xəzər” nə vaxt dirçələr.
“Xəzər”ə qurban ilanlar,
“Xəzər” nə vaxt dil anlar…
Şifahi xalq ədəbiyyatından, dastandan, nağıldan söz düşmüşkən, rəhbərlik əvvəlcə FİFA-dan gələn qara xəbərin doğma dilimizə tərcümə olunması barədə göstəriş verdi. Tuyqun Nadirovun başçılığı ilə ingilis dili bilənlər toplanıb FİFA-nın məktubunu tərcümə eləməyə başladılar. Məlum oldu ki, əlləri çolaq olmuş Marco Villigerlə Omar Onqaronun imzaladığı məktubda ali futbol qurumu bizim rəhbərliyə yazıb ki, bəs sizin göndərdiyiniz Əfzələddin Xaqanin “Mədain xərabələri” kitabını almışıq, çox maraqlı əsərdi. Yanvara kimi bu əsəri bir neçə dilə tərcümə etməyə çalışacağıq.
Nağıl dili yüyrək olar, orda ayla illə, burda müxtəsər dillə, sizə kimdən deyim “Xəzər Lənkəran”ın fanatlarından. Gecə-gündüz, yay-qış bu klubla nəfəs alan azarkeşlər yığışıb əmək nəğmələri oxudular:
A yel baba, yel baba,
Qurban sənə, gəl baba.
Klubumuz yerdə qaldı,
Yaxamız əldə qaldı.
FİFA-dan qara xəbər gəldiyini eşidən futbolçular qaçdılar baş məşqçi Yunis Hüseynovun otağına. Yunis bəy heç qoymadı ki, Elvar tərcümə eləsin, dərhal “Leyli və Məcnun”dan sitat gətirdi:
Mən gövhərəm, özgələr xiridar,
Məndə deyil, ixtiyari bazar.
FİFA ki, məni məzadə saldı,
Bilməm kim idi satan, kim aldı.
Vüqar Nadirovla Ruslan Abışov orta məktəbdə “Koroğlu” dastanından “5” aldıqlarından dərhal dedilər ki, müəllim, igidlik ondur, doqquzu qaçmaqdır, biri də heç gözə görünməməkdir. Dedilər və aradan çıxdılar.
Komandanın kapitanı Rahid Əmirquliyev həmişə olduğu kimi, yenə sinəsini verdi qabağa:
El bilir ki, sən mənimsən,
Yurdum, yuvam, məskənimsən.
Anam, doğma Vətənimsən,
Ayrılarmı könül candan,
“Xəzər Lənkəran”, “Xəzər Lənkəran”
Skarlatake yerindən qıy vurdu, az qaldı yer-göy titrəsin:
Diyari-qürbətdə müddətdir varam,
Gecə-gündüz Rednik deyib ağlaram.
Mən də sizin kimi qəribü-zaram,
Eyləməyin məndən haşa, durnalar!
“Xəzər Lənkəran”da kabab iyinə gələn, lakin gələn kimi də eşşək dağlandığını başa düşən İmam Seydi göz yaşlarını tuta bilmədi:
Göynən gedən beş durnalar,
Bizİm ellər yerindəmi?!
Bir-birindən xoş durnalar,
Bizim ellər yerindəmi?!
Komandanın moldavan həkiminə tərs-tərs baxan Tounkara dodaqaltı mızıldadı:
Mən cahan mülkündə mütləq doğru halət görmədim,
Hər nə gördüm, əyri gördüm, özgə babət görmədim…
Elə bil Dieqo Souzanın yaralı ayağını kimsə tapdaladı:
Heydər baba, Svetkovun gözləri,
Mircavadovun atmacalı sözləri.
Türkü dedim, oxusunlar özləri
Bilsinlər ki, adam gedər, ad qalar,
Yaxşı, pisdən ağızda bir dad qalar.
Neçə ildi “Xəzər Lənkəran”a gəlməyin cəzasını çəkən fiziki hazırlıq üzrə məşqçi Melkiorrenin yerindən durmağa taqəti olmadığından yerindəcə qurcalandı:
Allahverdiyevin dəlisovluq etməsi,
Vobayın, Parksın şaxsey getməsi.
Kamranın qurulması, bitməsi,
İndi deyək əhvalatdı, nağıldı,
Keçdi-getdi, itdi-batdı, dağıldı.
Zaqataladan Lənkərana gələn gündən kompyuterdə oyun oynamaqdan yorulan Kapsa Covvaninin sözünü göydə tutdu:
Heydərbaba, göylər bütün dumandı,
Günlərimiz Zaqataladan yamandı.
Bir-birizdən ayrılmayın, amandı,
Maaşımızı əlimizdən alıblar,
Yaxşı bizi yaman günə salıblar.
Bir yandan FİFA-dan qara xəbərin gəlməsi, bir yandan da legioner futbolçuların iclasda at oynatması Orxan Sadıqlının ürəyincə olmadı. Üzünü mobil telefonda Taffarellə yazışan Vidadiyə tərəf tutdu:
Ey Vidadi, gərdişi-dövrani-kəcrəftara bax,
Ruzigarə qıl tamaşa, karə bax, kirdarə bax.
Qapıçılarla işləyən məşqçi Vidadi bəy onsuz da Orxanın əlindən yanıqlı idi, yaranan fürsəti dəyərləndirib Orxana tərs-tərs baxdı:
Dindirir əsr bizi, dinməyiriz,
Atılan toplara diksinməyiriz.
“Qarabağ” Avroliqaya balonlarla gedir,
Biz hələ avtomobil minməyiriz…
Rəşad Eyyubov gördü ki, vəziyyət yaxşı deyil, Zaqatalada olanda başı çəkmişdi, atalar demişkən, ilan vuran ala çatıdan qorxar. Bir addım qabağa çıxdı:
Qüttəüttəriqin vifuru vardır,
“Rəvan”da, “AZAL”da qatar-qatardır.
Yenə ötür-ötür, apar-apardır,
Bizim başımızda çatladı çomaq.
Rasim Ramaldanovu fikir götürdü. Öz-özünə dedi ki, ayə,  Zaqataladan Lənkərana dünən gələnlər sözlərini dedilər, bəs mən niyə susmuşam? Bundan da ağır gün olacaq?
Naxçıvanda “Neftçi”nin qapısına qol vurmaqla Muxtar Respublikada futbolu dəfn edən müdafiəçi aldı görək nə dedi:
Bir boynu olsaydı bəşəriyyətin,
Onu bir təpiklə vurardım yəqin!
Elnur Cəfərovun yaşı az olsa da, başı yaxşı işləyirdi, gecə saat neçədə yuxudan oyatsaydın “Yeddi oğul istərəm” filmini əzbər danışa bilərdi. Elə komanda yoldaşına da sevdiyi filmdən gətirdiyi sitatla cavab verdi:
Hamam, hamam içində,
Xəlbir saman içində.
Dəvə dəlləklik edər,
Köhnə hamam içində.
Hə əziz “Xəzər Lənkəran” azarkeşləri, sizə kimdən deyim, kimdən danışım, klub rəhbərliyindən. Rəhbərlik baş məşqçinin otağında gedən söz-söhbətdən xəbər tutdu. Nə dedi, nə danışdı, mən deyim, siz xoşbəxt olun. Siz 100 yaşayın, mən iki
50…
Nağıl dili yüyrək olar, FİFA ilə çək-çevirdə böyük təcrübə toplamış əməkdaş rəhbərliyin yanına çağırıldı. Ona göstəriş verdilər ki, ali futbol qurumunun ünvanına məktub yazılsın. Dedilər ki, məktubu sadə yaz, təxminən “Kitabi-Dədə Qorqud” üslubunda, Qətran Təbrizinin dili kimi oxunaqlı olsun. Məktub tamam olan kimi əlbəəl apar Sürixə. Başını burda islat, orda qırxdır.
Klubun əməkdaşı belə tapşırıqları çox görmüşdü, Sürixin küçələrini Böyük Bazarın küçələri kimi tanıyırdı. Otaqdan çıxanda dönüb rəhbərliyə tərəf baxdı:
Ah çəkərəm, hərdən köysüm ötürrəm,
Yola düşüb mətləbimi bittirəm.
Ya ölərəm, ya xoş xəbər gətirrəm,
Ayı dolansa da, ilə qoymaram.
Əziz fanatlar, klubun əməkdaşı FİFA-nın Sürixdəki ofisinə getməkdə olsun, biz də ondan xəbər gözləməkdə. Görək nağılın sonu necə qurtarır.
FİFA qoysa, bu nağılın da sonunda göydən üç alma düşəcək…
 
Mənbə: Avrofutbol.com